Χρήσιμο :)

Κάθε, μα κάθε χρόνο, με την πρόσληψη και την τοποθέτηση στο εκάστοτε σχολείο, προσωπικά πάντα αγχώνομαι με τον καθορισμό των ωρών και συνεπώς τη δημιουργία του ωρολόγιου προγράμματος για τους μαθητές μου. Κι αυτό, γιατί κάθε φορά, το έγγραφο με την κατανομή των ωρών σε εβδομαδιαία βάση πάντα ανεξήγητα καταφέρνω και το χάνω...

Όχι πια! Το μετέφερα σε ηλεκτρονική μορφή, και το έχω πάντα διαθέσιμο!

Εδώ σας έχω το σύνδεσμο (είναι Έγγραφο Google σε μορφή PDF).

Ελπίζω να σας φανεί χρήσιμο!

Σημείωση: Πρόκειται για το εβδομαδιαίο πρόγραμμα ειδικού σχολείου.

Αν υπάρξει οποιοδήποτε πρόβλημα κατά τη λήψη του, μη διστάσετε να επικοινωνήσετε προκειμένου να επιληφθώ :)

Κυριακάτικες Δραστηριότητες #2

Η σημερινή κυριακάτικη κατασκευή είναι αρκετά φθινοπωρινή, άσχετα αν αύριο ξημερώνει Οκτώβριος και η θερμοκρασία είναι ακόμη 33 βαθμοί! Το θέμα μας είναι....ο σκαντζόχοιρος!

Θα χρειαστούμε λεπτό χαρτόνι ή κόλλα Α4 σε λευκό χρώμα και δυο αποχρώσεις δαχτυλομπογιάς σε καφέ χρώμα. Απλώνουμε τα χρώματα στις παλάμες μας και στη συνέχεια αποτυπώνουμε στο χαρτί μας, όπως στη φωτογραφία. Έτοιμος ο σκαντζόχοιρος!

Επίσης, μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε κομμάτια τσόχας (felt) σε μπεζ και καφέ χρώμα, να ζητήσουμε από το παιδί να κόψει σε μικρά τρίγωνα τα αγκάθια του σκαντζόχοιρου και στη συνέχεια να το βοηθήσουμε να κολλήσει ή να ράψουμε εμείς κουμπιά για μάτια.

Τέλος, θα ήταν πολύ ενδιαφέρον να δημιουργήσουμε και να παίξουμε μαζί με το παιδί στην κουζίνα! 

Χρησιμοποιούμε μια βασική συνταγή για τρουφάκια (π.χ. αυτή εδώ, χωρίς την επικάλυψη), στολίζουμε με μικροσκοπική σοκολατένια τρούφα για μαλλιά, βάζουμε και μερικές λεπτομέρειες (μάτια, μύτη, στόμα) και είμαστε έτοιμοι να καταβροχθίσουμε μικρά σκαντζοχοιράκια!

Και για να μην ξεχνιόμαστε:

Για εσάς που μένετε στην Αθήνα, μπορείτε να επισκεφθείτε τον "Παραμυθοπλάστη", Παναγή Τσαλδάρη 17 στο Περιστέρι, σ' έναν κόσμο γεμάτο παραμύθια! Το εορταστικό του άνοιγμα θα γίνει σήμερα Κυριακή 30 Σεπτεμβρίου στις 18:30 το απόγευμα. 

Η είσοδος είναι ελεύθερη και η κράτηση θέσεων απαραίτητη! 

Τηλέφωνα: 210 57 74 599, 6973 31 99 71

Για περισσότερες πληροφορίες επισκεφθείτε την ιστοσελίδα του Παραμυθοπλάστη.

Επίσης, το Νόησις διοργανώνει για τους φίλους στη Θεσσαλονίκη μια διαφορετική επιμορφωτική εκδήλωση την Κυριακή 30 Σεπτεμβρίου, από τις 11.30 μέχρι τις 13.30, στο Κέντρο Διάδοσης Επιστημών στη Θεσσαλονίκη, με τίτλο «Μύες εν δράσει». Είσοδος ελεύθερη. Η εκδήλωση απευθύνεται σε παιδιά ηλικίας 8-16 ετών, σε εκπαιδευτικούς και γονείς που επιθυμούν να πληροφορηθούν για θέματα προσβασιμότητας και προσαρμοσμένου αθλητισμού και να περάσουν μία ευχάριστη και δημιουργική Κυριακή. 

Σχεδιασμένο από τον ειδικό επιστήμονα προσαρμοσμένης φυσικής αγωγής, Βαγγέλη Κονταξάκη, το πρόγραμμα δίνει τη δυνατότητα σε παιδιά χωρίς αναπηρία να ενημερωθούν για τα άτομα που έχουν προβλήματα κινητικότητας ή τύφλωση και μέσα από δημιουργικές δραστηριότητες όπως, παιχνίδια, ζωγραφική και αθλητισμό να λειτουργήσουν μαζί σε μια προσπάθεια κατανόησης, εξοικείωσης και αποδοχής της διαφορετικότητας. 

Περισσότερες πληροφορίες εδώ.

«Δε συγκεντρώνεται να διαβάσει!» - 10 tips συγκέντρωσης με αφορμή τη νέα σχολική χρονιά

Guest Post #2

Το καλοκαίρι τελείωσε, μαζί μ’ αυτό και οι διακοπές, ενώ η νέα σχολική χρονιά έχει ήδη ξεκινήσει.

Πώς θα μπορούσε λοιπόν η προσαρμογή του μαθητή στη σχολική καθημερινότητα να είναι όσο το δυνατόν πιο ομαλή, σύντομη και αποτελεσματική;  Πώς θα μπορούσαν οι γονείς στο σπίτι να συνεισφέρουν σ’ αυτό;

Παρακάτω ακολουθούν 10 σημεία που βοηθούν τόσο τους μαθητές με μαθησιακές δυσκολίες όσο και εκείνους με τυπική πρόοδο να έχουν μεγαλύτερη συγκέντρωση και επιθυμία για διάβασμα, τόσο στο σχολικό όσο και το οικογενειακό περιβάλλον τους:

1.      Συχνά και μικρά διαλείμματα: είναι πολύ βοηθητικά γενικά κατά το διάβασμα, αλλά ακόμα περισσότερο όταν ο μαθητής δυσκολεύεται να συγκεντρωθεί. Προκειμένου να λειτουργήσουν σωστά είναι σημαντικό να είναι διάρκειας όχι περισσότερο από 5’-10’ λεπτών.

2.    Παροχή κινήτρων: το κίνητρο ωθεί και παρακινεί τον μαθητή να κάνει κάτι που ενδεχομένως δεν του αρέσει ή δεν θέλει, προκειμένου να έχει ή να κάνει κάτι ιδιαίτερα επιθυμητό στη συνέχεια. Έτσι λοιπόν, μια αγαπημένη δραστηριότητα μετά το διάβασμα ή μια βόλτα σε αγαπημένο μέρος το Σαββατοκύριακο  μπορούν να λειτουργήσουν βοηθητικά και ενισχυτικά στην ολοκλήρωση των μαθημάτων

3.    Επιβράβευση: οι γονείς, όπως και οι εκπαιδευτικοί, χρειάζεται να επιβραβεύουν τον μαθητή με ενθουσιασμό, ενθάρρυνση και χωρίς φειδώ κάθε φορά που τους δίνεται η δυνατότητα. Η υλική επιβράβευση, όπως ένα αγαπημένο σνακ ή παρακολούθηση αγαπημένου προγράμματος στην τηλεόραση ίσως είναι πιο αποτελεσματική, όμως είναι καλό να δίνεται με μέτρο

4.    Κατάλληλο περιβάλλον μελέτης: είναι καλό να διαβάζει ο μαθητής στον ίδιο χώρο, επαρκώς αεριζόμενο και φωτιζόμενο, τις ίδιες ώρες, ενώ ηχητικές ή οπτικές αποσπάσεις, όπως ανοιχτή τηλεόραση σε διπλανό δωμάτιο, υπολογιστής, ένα αγαπημένο παιχνίδι, είναι σημαντικό να απομονώνονται ή να περιορίζονται

5.     Ημερολόγιο μαθημάτων: ο μαθητής φτιάχνει ένα προσωπικό ημερολόγιο τοποθετημένο φυσικά σε εμφανές σημείο στο χώρο του με το οποίο παρακολουθεί, ελέγχει και τσεκάρει τις ασκήσεις που ολοκληρώνει καθημερινά. Έτσι έχει συνολική και διαρκή εποπτεία του διαβάσματος του («τι διάβασα;», «τι έχω ακόμα να διαβάσω;»

6.    Σχεδιασμός μαθημάτων: είναι χρήσιμο ο μαθητής να ξεκινάει με τα πιο δύσκολα μαθήματα εφόσον είναι στη αρχή πιο ξεκούραστος. Εάν υπάρχει μεγάλη ποσότητα ασκήσεων και μαθημάτων είναι καλό να τα χωρίζει σε μικρότερες ενότητες, βοηθάμε και ενθαρρύνουμε το παιδί να διακρίνει τα κύρια σημεία κάθε ενότητας, φτιάχνουμε ενδεχομένως μια περίληψη και χρησιμοποιούμε χρωματιστούς μαρκαδόρους και άλλα μέσα, όπως σχετικές με το μάθημα εικόνες, για την αποτελεσματικότερη κατανόηση και εμπέδωση

7.     Σταθερή ώρα βραδινού ύπνου και σύντομη μεσημεριανή ξεκούραση όταν κρίνεται βοηθητική: ο σύντομος μεσημεριανός ύπνος συντελεί στην αναδιοργάνωση του εγκεφάλου, ενώ μεγάλης σημασίας είναι τόσο η σταθερή ώρα, όσο και η επαρκής και ποιοτική διάρκεια ύπνου του μαθητή το βράδυ. Για τους μαθητές δημοτικού 9-10 ώρες θεωρούνται επαρκείς, ενώ κατά την εφηβεία συνιστώνται  8-9 ώρες ύπνου

8.    Πλήρης και ισορροπημένη διατροφή: ένα σωστό πρωινό, μικρά και συχνά γεύματα, υγιεινά σνακ, όπως γιαούρτι με μέλι και ξηρούς καρπούς, μια φρουτοσαλάτα, φυσικοί χυμοί και βέβαια συχνή ενυδάτωση του οργανισμού με νερό, προσφέρουν ενέργεια και συμβάλλουν στη συγκέντρωση και τη διαύγεια

9.    Φυσική άσκηση: είναι καλό να ενθαρρύνεται τόσο πριν το διάβασμα όσο και κατά τη διάρκεια των διαλειμμάτων με σύντομες και απλές δραστηριότητες (πχ σκοινάκι, ασκήσεις διάτασης, γύρος του τετραγώνου με το ποδήλατο). Ακόμα καλύτερα είναι αν υπάρχει μέσα στο εβδομαδιαίο πρόγραμμα του μαθητή μια οργανωμένη αθλητική ή άλλη δραστηριότητα (το κολύμπι ενδείκνυται γι’ αυτούς τους μήνες) που τον βοηθά να εκφράζει δημιουργικά την ένταση της ημέρας, να «ξεδίνει», να αλλάζει περιβάλλον και τελικά να διατηρείται σε σωματική και πνευματική εγρήγορση

10.                        Χρονικά όρια στην τηλεόραση και τον υπολογιστή: και τα δυο αποτελούν αναμφίβολα πολύ ελκυστικά μέσα για μικρότερους και μεγαλύτερους μαθητές. Παρ’ όλ’ αυτά, εάν δεν τηρηθεί αυστηρό πρόγραμμα χρήσης τους, μπορεί να έχουν ως αποτέλεσμα την υπερκινητικότητα, την επιθετικότητα, την αφηρημάδα και τελικά τη δυσκολία στη συγκέντρωση των μαθητών

                                        

Φαιδώρα Ρίζου

  Ειδική Παιδαγωγός, ΜΑ

                             www.eidikipaidagwgos.blogspot.com

Δραστηριότητες την Κυριακή :)

Μια ακόμη νέα ενότητα εγκαινιάζεται στο "Καλειδοσκόπιο - Ειδική Αγωγή" και έχει τίτλο "Δραστηριότητες την Κυριακή". Κάθε Κυριακή θα παρουσιάζονται ιδέες, προτάσεις για εξόδους / επισκέψεις, κατασκευές και άλλες δραστηριότητες, απλώς για να περνάμε όμορφα με το παιδί διασκεδάζοντας!

Για σήμερα, η πρόταση είναι η κατασκευή δαχτυλόκουκλας!

Μπορούμε να φτιάξουμε δαχτυλόκουκλες από ύφασμα, γεμίζοντας το κεφάλι τους με βαμβάκι ή υαλοβάμβακα και ράβοντας το υπόλοιπο σώμα (τα ρούχα) σε αυτό, με βάση τη διάμετρο του δαχτύλου του παιδιού.

Επίσης, μπορούμε να φτιάξουμε πιο απλές δαχτυλόκουκλες με χαρτί. Τα υλικά που θα χρειαστούμε εδώ είναι χαρτί, ψαλίδι, κόλλα και χρώματα. Κόβουμε όλα τα μέρη της δαχτυλόκουκλας με το ψαλίδι, προτρέπουμε το παιδί να τα ζωγραφίσει όπως θέλει, τα κολλάμε όλα μαζί και αφήνουμε ένα άνοιγμα για να χωρούν τα δάχτυλα του παιδιού.

Μια πολύ διασκεδαστική πρόταση για παιχνίδι προσποίησης και ρόλων! Το παιδί μπορεί να φτιάξει τις δικές του ιστορίες, με ζώα, με χαρακτήρες, να δώσει ονόματα και να μιμείται φωνές, με το γονέα (ή τον εκπαιδευτικό / συνοδό / θεραπευτή) να συμμετέχει στο παιχνίδι. Απευθύνεται σε όλα τα παιδιά προσχολικής και σχολικής ηλικίας, με ή χωρίς αναπηρία.

Επίσης, μόνο για σήμερα, μπορείτε να επισκεφτείτε τη "Μικρόπολη"! 

Η "Τεχνόπολις" μεταμορφώθηκε σε "Μικρόπολη", ανανεωμένη, πιο πλούσια σε θέματα, πιο μεγάλη σε διάρκεια και πιο πολύχρωμη από ποτέ! Πραγματοποιείται για τρίτη συνεχή χρονιά, με στόχο την ενημέρωση και ευαισθητοποίηση παιδιών 2 -13 ετών σε θέματα ποιότητας ζωής, μέσα απ΄το παιχνίδι!

Ώρες επίσκεψης: 10:00 - 20:00

Περισσότερες πληροφορίες εδώ.

Προσλήψεις Αναπληρωτών Ειδικής Αγωγής κλάδων ΠΕ 71 και ΠΕ 61 (21-09-2012)

Ανακοινώθηκαν οι προσλήψεις αναπληρωτών δασκάλων και νηπιαγωγών ειδικής αγωγής κι εκπαίδευσης (ΠΕ 71, ΠΕ 61) για το έτος 2012-2012.

Για να μεταβείτε στο αρχείο με στην με τα ονόματα και τις περιοχές πρόσληψης πατήστε εδώ.

Αυτισμός: 5 tips για τις μεταβάσεις

Τα περισσότερα παιδιά αντιμετωπίζουν μεγάλη δυσκολία με τις μεταβάσεις, όπου μετάβαση εννοούμε οποιαδήποτε κίνηση/αλλαγή από τη μία δραστηριότητα στην άλλη, από τον ένα χώρο στον άλλο, από το ένα πρόσωπο στο άλλο, κ.ο.κ. 

Είναι εύκολο να το διαπιστώσουμε αυτό, αρκεί να φέρουμε στο μυαλό μας την εικόνα ενός παιδιού που κλαίει επειδή η μητέρα του το παίρνει με το ζόρι από την παιδική χαρά για να μεταβούν στο σπίτι. 

Το παιδί, κυρίως λόγω της μη προετοιμασίας του, αισθάνεται άγχος και αναστάτωση, μπερδεύεται και εξωτερικεύει πολλές φορές τα συναισθήματά του (θυμός, οργή, λύπη, κλπ.) με μη αποδεκτούς τρόπους – για παράδειγμα, μπορεί να χτυπιέται στο πεζοδρόμιο ή να κλωτσάει κλαίγοντας τη μητέρα του. 

Κι εμείς οι ίδιοι, ακόμη και ως ενήλικες, δεν βρίσκουμε κανένα νόημα στο να μας διακόψει κάποιος τη στιγμή που κάνουμε μια πολύ ευχάριστη δραστηριότητα ή εργαζόμαστε με μεγάλη συγκέντρωση, για να μας αναγκάσει να κάνουμε κάτι διαφορετικό. 

Η έννοια της μετάβασης διαδραματίζει ακόμη σημαντικότερο ρόλο όταν πρόκειται για ένα αυτιστικό παιδί, όπου η προετοιμασία για την κίνηση από το ένα γεγονός στο άλλο (θα έπρεπε να) θεωρείται αυτονόητη. Τη λύση έρχεται να δώσει το ίδιο το παιδί, αρκεί να βάλουμε τον εαυτό μας στα «δικά του παπούτσια». Αμέσως παρακάτω, σας παραθέτω 5 απλές στρατηγικές για τη διαχείριση και κυρίως την πρόληψη προβλημάτων που ενδέχεται να προκύψουν κατά τις μεταβάσεις, στο σπίτι ή στο σχολείο.

1.       Δίνουμε στο παιδί μια προειδοποίηση

Δεν το τραβάμε απότομα μακριά από το παιχνίδι ή τη δραστηριότητά του. Για οτιδήποτε κι αν πρόκειται, είναι απαραίτητο να του δώσουμε μια προειδοποίηση έτσι ώστε να έχει αρκετό χρόνο για να τελειώσει αυτό που κάνει. Αυτό θα μπορούσε να είναι μια οπτική ένδειξη ή μια εικόνα που θα μπορεί να σηματοδοτήσει τη λήξη αυτού που κάνει το παιδί σε 10 περίπου λεπτά. Ειδικά για το αυτιστικό παιδί, πρέπει να υπάρχει σαφής δόμηση εξατομικευμένου ημερήσιου προγράμματος, όπου μπορούμε να εντάξουμε τις οπτικές ενδείξεις, οι οποίες είναι ουσιαστικής σημασίας προκειμένου να είναι προβλέψιμες οι καθημερινές δραστηριότητες του παιδιού. Ο καθένας, μπορεί να προσαρμόσει αυτή τη στρατηγική στη διδασκαλία του, στο επίπεδο και τα ενδιαφέροντα του παιδιού.

2.       Υιοθετούμε ρουτίνες και τελετουργίες:

Οι ρουτίνες δίνουν μια αίσθηση ασφάλειας στο αυτιστικό παιδί, καθώς γνωρίζει τι πρέπει να αναμένεται, του επιτρέπουν να χαλαρώσει και να προετοιμαστεί για αυτό που έρχεται. Ρουτίνες και τελετουργίες μπορούν να υιοθετηθούν για τον ύπνο του παιδιού (π.χ. βουρτσίζω δόντια, βάζω πιτζάμες, διαβάζει ο μπαμπάς ή η μαμά ένα παραμύθι, δίνουμε φιλί, λέμε καληνύχτα), την αλλαγή των ρούχων, το φαγητό, την τουαλέτα, κλπ. Αντιμετωπίζοντας την καθημερινότητα με τον ίδιο τρόπο, με την ίδια σειρά, το παιδί γνωρίζει τι επίκειται και είναι λιγότερο πιθανό να αντιδράσει αρνητικά ή να αγχωθεί.

3.       Δίνουμε επιλογές:

Προσπαθούμε να δημιουργούμε ευκαιρίες για να δίνουμε στο παιδί τη δυνατότητα να επιλέξει τι είναι αυτό που το ευχαριστεί περισσότερο (σε σύγκριση με κάτι άλλο) ή που το αγχώνει λιγότερο. Θέλει να φορέσει το κόκκινο ή το άσπρο μπλουζάκι; Θα διαβάσει το παραμύθι του στο κρεβάτι του ή στο πάτωμα; Στο δωμάτιό του ή στο σαλόνι; Για την ώρα του ύπνου, μπορούμε να το αφήσουμε να διαλέξει τι πιτζάμα θα φορέσει και ποιο βιβλίο θα διαβάσει. Η δυνατότητα επιλογής του δίνει μια αίσθηση ελέγχου και το καθιστά λιγότερο πιθανό να αντισταθεί, κι αυτό είναι προτιμότερο από το να υπάρχει κάτι που πρέπει να κάνει και δεν έχει καμία επιλογή.

4       Ζητάμε τη «βοήθειά» του:

Ανάλογα με την περίπτωση, μπορούμε να αφήσουμε το παιδί να μας βοηθήσει, καθώς έτσι ενεργοποιείται το κίνητρο που χρειάζεται, καθίσταται το ίδιο το παιδί μέρος της διαδικασίας και ικανοποιείται σε ένα βαθμό η ανάγκη του για ανεξαρτησία, άρα είναι και πιο πιθανό να συνεργαστεί. Για παράδειγμα, μπορούμε να ζητήσουμε από το παιδί να βάλει το πιάτο του στο τραπέζι και να μας βοηθήσει στο σερβίρισμα (για ένα παιδί που έχει προβλήματα με τη διαδικασία του φαγητού), να μας φέρει όποια πιτζάμα θέλει και να τη φορέσουμε μαζί (για το παιδί που αντιμετωπίζει δυσκολίες στην πρόσληψη του αγγίγματος ή στη διαδικασία ντυσίματος), κ.ά.

5. Χρησιμοποιούμε σύντομες και συμβολικές «δραστηριότητες τέλους»

Το κλείσιμο των δραστηριοτήτων μπορεί να βοηθήσει το αυτιστικό παιδί με τη μετάβαση από κάτι ευχάριστο σε κάτι λιγότερο ευχάριστο, καθώς του δίνει καθαρά την αίσθηση του «τέλους», χωρίς μεγάλη έμφαση, προκειμένου να γίνει η μετάβαση όσο το δυνατόν πιο ομαλά και χωρίς άγχος. Για παράδειγμα, φεύγοντας από το πάρκο, κι αφού έχουμε δώσει μια (οπτική) προειδοποίηση, μπορούμε να πούμε με το παιδί «αντίο» στο πάρκο! «Αντίο» στις κούνιες, «αντίο» στις τσουλήθρες, «αντίο» στα δέντρα, και ούτω καθ’εξής, ενώ ταυτόχρονα περπατάμε κατευθυνόμενοι έξω από το πάρκο. Μπορούμε επίσης να κάνουμε το ίδιο και για τον ύπνο, και να πούμε «καληνύχτα» στο βιβλίο, «καληνύχτα» στα παιχνίδια, κλπ. ή να τραγουδάμε ένα τραγούδι, το οποίο θα είναι ίδιο για όλες τις μεταβάσεις και θα σηματοδοτεί το «κλείσιμο» μιας δραστηριότητας και τη μετάβαση στην επόμενη.

Με τη χρήση αυτών των τεχνικών, μειώνεται ο χρόνος μετάβασης και οι πιθανότητες εμφάνισης κρίσεων ή μη αποδεκτών συμπεριφορών. Χρειάζεται να είμαστε συνεπείς και να σκεφτόμαστε διασκεδαστικούς τρόπους για να κάνουμε το παιδί να νιώσει άνετα κατά τη διάρκεια των αλλαγών, όπως επίσης και να το επιβραβεύουμε όταν τις διαχειρίζεται κατάλληλα.

Σε επόμενο άρθρο θα αναφερθούμε στις απροσδόκητες και μη προγραμματισμένες αλλαγές στο πρόγραμμα, καθώς και τι μπορούμε να κάνουμε για να εξομαλύνουμε τον πόνο και το άγχος που αυτές προκαλούν στο αυτιστικό παιδί.

Διαβάστε εδώ για το πώς μπορούμε να κατασκευάσουμε μπάλες μείωσης του άγχους μαζί με το παιδί (μπορούμε να τις χρησιμοποιούμε παντού, στο σπίτι, στο σχολείο, στη βόλτα, κλπ).

Διαβάστε εδώ για το πώς μπορούμε να φτιάξουμε τις δικές μας κοινωνικές ιστορίες (social stories), τις οποίες μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε ως εργαλείο για να διδάξουμε στο παιδί ρουτίνες, "μαθημένες" συμπεριφορές και αναμενόμενες αντιδράσεις.

"Κάνω τη γραφή των λέξεων παιχνίδι!"

Guest Post #1

Οι αυξημένες σχολικές απαιτήσεις, σε συνδυασμό με τις παραδοσιακές μορφές διδασκαλίας που συχνά εφαρμόζονται στη γενική τάξη των μαθητών με δυσλεξία, καθιστούν γι αυτούς τη γραφή των λέξεων μια εξαντλητική και επίπονη διαδικασία. Ενώ, λοιπόν, οι γονείς των παιδιών αναζητούν τρόπους να τα βοηθήσουν στο σπίτι, οι προσπάθειές τους δε βρίσκουν ανταπόκριση. Αυτό συμβαίνει, γιατί τα παιδιά τις αντιλαμβάνονται ως μία επανάληψη της αναποτελεσματικής μεθόδου που ήδη εφαρμόζεται στη σχολική τους τάξη. 

Προκειμένου η γραφή των λέξεων να γίνει παιχνίδι, οι γονείς μπορούν να εφαρμόσουν μέσα στο σπίτι ορισμένες εύκολες και καθημερινές δραστηριότητες, μαζί με τα παιδιά τους: 

Καθημερινές δραστηριότητες: 

· Ώρα φαγητού: Το παιδί αλείφει το ψωμί του με μερέντα, βούτυρο, φιλαδέλφεια κλπ, και σχηματίζει με το πιρούνι του πάνω σε αυτό γράμματα, συλλαβές και λέξεις. Τα λάθη του μπορεί εύκολα να τα σβήνει, ισιώνοντας και πάλι την επιφάνεια με το πιρούνι. Το ίδιο μπορεί να πραγματοποιηθεί με πουρέ πατάτας, κέτσαπ, μουστάρδα κλπ. 

· Μαγείρεμα: Το παιδί συμμετέχει μαζί με το γονέα στη διαδικασία του μαγειρέματος, ενώ ταυτόχρονα παίζει και μαθαίνει. Ο σχηματισμός γραμμάτων και λέξεων με ζυμάρι, μπορεί να αποδειχθεί μια δημιουργική ενασχόληση για το παιδί, ενώ το ψήσιμο και το φάγωμά τους την κάνει να μοιάζει διασκεδαστική. Ο ίδιος σκοπός μπορεί να επιτευχθεί έχοντας ως μέσο το ρύζι, τις φακές, καθώς και την άχνη (σχηματίζοντας λέξεις με το δάχτυλο πάνω σε γλυκά μεγάλης επιφάνειας). 

· Μπάνιο: Η ώρα του μπάνιου είναι δυνατό να αποτελέσει μια πολύ καλή ευκαιρία για να δει το παιδί το γράψιμο των λέξεων ως παιχνίδι. Θα χρειαστεί μόνο ένας αφρός ξυρίσματος, με τον οποίο θα καλύψει ένα μέρος του τοίχου του μπάνιου. Το παιδί με την παρότρυνση του γονέα θα σχηματίσει πάνω στον αφρό με το δάχτυλό του γράμματα, συλλαβές και λέξεις. Τη λέξη που σχηματίζει, θα μπορεί εύκολα να τη σβήνει με νερό, ώστε να φτιάξει μια νέα. 

Άλλες δραστηριότητες: 

· Μια δραστηριότητα που μπορεί να ενταχθεί στην καθημερινή ρουτίνα του παιδιού, χωρίς να το κουράζει, είναι να σχηματίζει λέξεις στο ψυγείο με μαγνητικά γράμματα, τα οποία εύκολα μπορεί να προμηθευτεί κανείς απ’ το εμπόριο. Η δραστηριότητα μπορεί να γίνει ακόμη πιο ενδιαφέρουσα για το παιδί, εάν ο γονέας κάθε μέρα ζητάει από αυτό να σχηματίσει όποια λέξη θέλει , η οποία ,όμως, θα απαντάει σε μία συγκεκριμένη ερώτηση /κατηγορία: πχ «Σήμερα σχημάτισε μου το αγαπημένο σου χρώμα ή ένα αντικείμενο που βλέπεις στο σαλόνι ή μία πόλη κλπ..» 

· Η ενασχόληση με τον υπολογιστή είναι ιδιαίτερα ελκυστική για τα παιδιά και ακόμη περισσότερο γι’ αυτά με δυσλεξία. Το πλήθος των οπτικών και ηχητικών ερεθισμάτων που αυτή προσφέρει, σε συνδυασμό με τον εναλλακτικό τρόπο μετάδοσης της γνώσης, προσελκύει το ενδιαφέρον των παιδιών με δυσλεξία και καθιστά τη μάθηση σε μια ευχάριστη δραστηριότητα .Εάν, λοιπόν, στο σπίτι υπάρχει υπολογιστής, είναι καλή ευκαιρία για το παιδί να αφιερώνει χρόνο στην ενασχόληση του με έτοιμες και ευχάριστες δραστηριότητες που ενισχύουν τον σχηματισμό λέξεων, οι οποίες και προσφέρονται μέσα από λογισμικά του εμπορίου. 

· Το παιχνίδι «κυνηγός λέξεων» αποτελεί έναν επιπρόσθετο παιγνιώδη τρόπο για να αποτυπωθεί στο μυαλό του παιδιού η ακολουθία των φωνημάτων για το σχηματισμό ορισμένων λέξεων. Ο γονέας δίνει στο παιδί κάθε φορά μία λέξη γραμμένη σε ένα χαρτί (κατά προτίμηση λέξεις που συναντώνται με μεγάλη συχνότητα στην καθημερινότητα) και του ζητάει να την εντοπίσει όσες περισσότερες φορές μπορέσει στο έντυπο υλικό που υπάρχει στο σπίτι (απαραίτητο για την εκτέλεση της δραστηριότητας είναι να υπάρχουν σε εμφανή θέση περιοδικά, εφημερίδες, διαφημιστικά φυλλάδια κλπ). Κάθε φορά που εντοπίζει τη λέξη, την υπογραμμίζει με ένα φωσφορούχο μαρκαδόρο. Στο τέλος κάθε «κυνηγιού» μπορεί να ζητηθεί από το παιδί - κυνηγό να γράψει τη λέξη που «κυνήγησε» εκείνη τη μέρα. 

Όλες οι παραπάνω δραστηριότητες κρίνεται αναγκαίο να μην αποτελέσουν μέρος του αυστηρού εκπαιδευτικού προγράμματος του παιδιού. Επειδή έχουν τη μορφή παιχνιδιού, είναι καλό να εισάγονται στον ελεύθερό του χρόνο, καθώς και στον ποιοτικό χρόνο που περνάει με τα υπόλοιπα μέλη της οικογένειάς του. Η παιγνιώδης μορφή τους καθιστά εμφανές ότι θα πρέπει να εκτελούνται με τη θέληση του παιδιού και όχι υπό πίεση, καθώς ο σκοπός τους είναι να αντιληφθεί τη γραφή των λέξεων ως κάτι το διασκεδαστικό και όχι ως μία επιπρόσθετη σχολική υποχρέωση. 

Νατάσα Χιδερίδου - Μανδαρή

Ειδική Παιδαγωγός Π.Ε. 71

Πτυχιούχος του Παιδαγωγικού Τμήματος Ειδικής Αγωγής Πανεπιστημίου Θεσσαλίας

Μεταπτυχιακή φοιτήτρια του Προγράμματος Μεταπτυχιακών Σπουδών 

του Πανεπιστημίου Μακεδονίας - Κατεύθυνση "Ειδική Αγωγή"

Guest Posts: Νέα Ενότητα

Το "Καλειδοσκόπιο - Ειδική Αγωγή" εγκαινιάζει μια νέα ενότητα: "Guest Posts". Πρόκειται για τη δημοσίευση άρθρων, ιδεών και προτάσεων από ειδικούς παιδαγωγούς, ψυχολόγους, κοινωνικούς λειτουργούς, λογοθεραπευτές, εργοθεραπευτές, και άλλες ειδικότητες σχετιζόμενες με θέματα αναπηρίας και ειδικής αγωγής, με στόχο την ολόπλευρη ενημέρωση των αναγνωστών και τη διεπιστημονική προσέγγιση των θεμάτων. 

Ευχαριστώ όλους τους συναδέλφους που εδώ και καιρό ανταποκρίθηκαν στο κάλεσμα αυτό, είμαι ιδιαίτερα χαρούμενη για τη συνεργασία μας!

Το "Καλειδοσκόπιο - Ειδική Αγωγή" με χαρά δέχεται τα νέα άρθρα στην ηλεκτρονική διεύθυνση kaleidoskopio-ea@hotmail.com.

Δραστηριότητες αδρής κινητικότητας

Η αδρή κινητικότητα αναφέρεται στις κινήσεις που κάνει το παιδί προκειμένου να στηριχτεί, να μετακινηθεί, να κουβαλήσει, να πετάξει πράγματα, να στηριχτεί στα τέσσερα. Είναι το μπουσούλημα, τα πλάγια βήματα, το περπάτημα, η κλωτσιά, το τρέξιμο, το πέταγμα αντικειμένων, η μεταφορά πραγμάτων, το ανεβοκατέβασμα σκάλας. Οι «μεγάλες» αυτές κινήσεις περιλαμβάνουν τα χέρια και τα πόδια, τους μεγάλους μύες των ποδιών ή ολόκληρου του σώματος.

Παιχνίδια που θα εξασκήσουν την αδρή κινητικότητα:

Στεφάνια, μπάλες, τούνελ, μικρές μπάρες ισορροπίας, τραμπολίνο, κ.ά.

Με αυτά τα παιχνίδια ένα παιδί θα βοηθηθεί στην ευλυγισία, την δύναμή του, την ακρίβεια των κινήσεών του αλλά και στην καλύτερη κατανόηση του σώματός του και της έννοιας του χώρου.

Μερικές από τις δραστηριότητες που μπορούμε να κάνουμε για την εξάσκηση της αδρής κινητικότητας είναι:

"Πέταγμα χειροποίητων στεφανιών". Χρειαζόμαστε χάρτινα πιάτα, χρώματα, κολλητική ταινία και ένα ρολό κουζίνας (χωρίς το χαρτί). Αφού κόψουμε τη βάση των πιάτων και αφήσουμε το γύρω-γύρω, βάζουμε το παιδί να τα ζωγραφίσει. Στη συνέχεια, κολλάμε το ρολό πάνω σε ένα αναποδογυρισμένο πιάτο, όπως στη φωτογραφία, και προτρέπουμε το παιδί να σταθεί σε προκαθορισμένη απόσταση και να πετάξει ένα - ένα τα χάρτινα πιάτα με στόχο να τα περάσει μέσα από το ρολό.

"Σκούπισμα σε πλαίσιο" Ρίχνουμε στο πάτωμα της τάξης / του σπιτιού (ή ζητάμε από το παιδί να ρίξει) φασόλια, στραγάλια, φακές, ή ό,τι άλλο θέλουμε. Διαλέγουμε ένα χώρο ίσο με ένα πλακάκι (ή μεγαλύτερο, ανάλογα με το πάτωμα που διαθέτουμε) και το επισημαίνουμε με κολλητική ταινία. Στη συνέχεια, ζητάμε από το παιδί να "σκουπίσει" όσα ρίξαμε, με στόχο να τα μαζέψει όλα στο χώρο που του υποδείξαμε.

"Βόλεϋ με πόδια". Μπορεί να χρησιμοποιηθεί από τον ειδικό παιδαγωγό, το θεραπευτή ή το γονέα με ένα παιδί ή με μικρή ομάδα παιδιών, ανάλογα με τις ανάγκες και τις δυνατότητες. Το μόνο που χρειαζόμαστε είναι ένα μπαλόνι, το οποίο πετάμε ο ένας στον άλλο χρησιμοποιώντας μόνο τα πόδια μας και στηρίζοντας το υπόλοιπο σώμα μας με τα χέρια.

"Περπάτα στη γραμμή". Τοποθετούμε στο πάτωμα χρωματιστές κολλητικές ταινίες. Αρχικά, μπορούμε να δουλέψουμε με μία μόνο ταινία, ενώ στη συνέχεια μπορούμε να αυξήσουμε το βαθμό δυσκολίας τοποθετώντας περισσότερες. Προτρέπουμε το παιδί να περπατήσει πάνω σε κάθε ταινία, ακολουθώντας το χρώμα της, προσέχοντας να μην "φύγει" από την πορεία.

 

Το γνωστό κουτί που χρησιμοποιούμε σε δραστηριότητες λεπτής κινητικότητας, διδάσκοντας χρώματα και σχήματα, μπορεί με μια μικρή παραλλαγή να χρησιμοποιηθεί κι εδώ. Χρειαζόμαστε ένα μεγάλο χαρτόκουτο, πάνω στο οποίο θα κόψουμε σχήματα (κύκλους, τετράγωνα, τρίγωνα, κλπ) που θα χρωματίσουμε γύρω-γύρω. Διαλέγουμε μερικά παιχνίδια που ανταποκρίνονται στα σχέδια που κόψαμε (π.χ. μπάλες, ελαφριά τετράγωνα σπιτάκια, κ.ά.) και ζητάμε από το παιδί να ρίξει κάθε παιχνίδι στην αντίστοιχη τρύπα που ανοίξαμε.

Όλες οι παραπάνω δραστηριότητες μπορούν να χρησιμοποιηθούν για την εξάσκηση της αδρής κινητικότητας του παιδιού από ειδικούς παιδαγωγούς, θεραπευτές και γονείς. Απευθύνεται σε παιδιά προσχολικής και σχολικής ηλικίας. Δεν ξεχνάμε ποτέ ότι σε κάθε δραστηριότητα βασικό ρόλο για την επιτυχία της παίζει ο σχεδιασμός ανάλογα με τις ικανότητες και τις ανάγκες του παιδιού, καθώς και η δόμησή της. Η διάρκεια της δραστηριότητας δεν θα πρέπει να υπερβαίνει το ενδιαφέρον του παιδιού.

Κατασκευάζουμε: Μπάλες anti-stress

Οι κατασκευές / χειροτεχνίες είναι ένας τομέας που πολλές φορές – κυρίως λόγω έλλειψης χρόνου – ξεχνάμε ή αμελούμε, μην συνειδητοποιώντας την πραγματική τους αξία και συνεισφορά στην ανάπτυξη του παιδιού. 

Με το να ασχοληθούμε με μια δημιουργική κατασκευή μαζί με το παιδί, εκτός από τις διάφορες τεχνικές που θα μάθει, θα εξασκηθεί στο συντονισμό χεριού – ματιού (οπτικοκινητικό συντονισμό), στη λεπτή κινητικότητα, στις δεξιότητες αλληλουχίας, στο σχεδιασμό, την οργάνωση και την εκτέλεση μιας δραστηριότητας. Επιπρόσθετα, ενισχύεται και η δημιουργικότητα του παιδιού.

Μια από αυτές τις δημιουργικές δραστηριότητες που μπορούμε να κάνουμε με το παιδί είναι οι μπάλες μείωσης άγχους (stress balls).

Ξεκινάμε με το να φτιάξουμε πρώτα λίγη πλαστελίνη. Εδώ υπάρχουν συγκεντρωμένες τρεις συνταγές. 

Τα οφέλη κατά το στάδιο αυτό είναι πολλαπλά, για παράδειγμα, ως προς τα μαθηματικά: ζύγισμα, ποσότητες, αναλογία υλικών, ως προς τη γλώσσα (προφορικός ή/και γραπτός λόγος) εξάσκηση στο να ακολουθεί οδηγίες βήμα-βήμα, ανάπτυξη λεξιλογίου, κλπ. Αν δεν υπάρχει αυτή η δυνατότητα, μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε απλή, μαλακή πλαστελίνη του εμπορίου.

Στη συνέχεια, παίρνουμε πολύχρωμα μπαλόνια, τα κόβουμε όπως στη φωτογραφία και κλείνουμε μέσα τους την πλαστελίνη. 

Έτοιμες!

Οι χειροποίητες αυτές μπάλες μπορούν να χρησιμοποιηθούν από παιδιά προσχολικής και σχολικής ηλικίας (ή μεγαλύτερα) με μαθησιακές δυσκολίες – δυσλεξία, διαταραχή ελλειμματικής προσοχής ή/και υπερκινητικότητα, νοητική καθυστέρηση, αυτισμό ή αισθητηριακά προβλήματα με στόχο την εξάσκηση των δακτύλων και των χεριών, την ανάπτυξη της λεπτής κινητικότητας, τη χαλάρωση και τη μείωση του άγχους.

Δοκιμάστε το κι εσείς, και σίγουρα δε θα τις αφήνετε από τα χέρια σας :)